
แผลกดทับ ภัยเงียบที่ต้องระวัง
แผลกดทับ (Pressure Ulcers) คือการบาดเจ็บของผิวหนังและเนื้อเยื่อใต้ผิวหนังที่เกิดจากการกดทับเป็นเวลานาน ทำให้เลือดไม่สามารถไหลเวียนไปเลี้ยงบริเวณนั้นได้ ส่งผลให้เนื้อเยื่อขาดออกซิเจนและตายในที่สุด แผลกดทับมักเกิดขึ้นบริเวณปุ่มกระดูก เช่น ส้นเท้า ก้นกบ สะโพก และหลังศีรษะ
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของแผลกดทับ
- การกดทับเป็นเวลานาน: เป็นสาเหตุหลักของแผลกดทับ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่เคลื่อนไหวได้น้อยหรือไม่ได้เลย
- แรงเสียดสี: การเสียดสีของผิวหนังกับพื้นผิว เช่น เตียงหรือเสื้อผ้า ทำให้ผิวหนังอ่อนแอและเสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ
- ความชื้น: ผิวหนังที่เปียกชื้นจากเหงื่อหรือปัสสาวะจะอ่อนแอและเสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ
- ภาวะทุพโภชนาการ: ผู้ป่วยที่ขาดสารอาหารจะมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดแผลกดทับ เนื่องจากร่างกายไม่สามารถซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่เสียหายได้
- โรคประจำตัว: โรคบางชนิด เช่น เบาหวาน โรคหลอดเลือด และโรคทางระบบประสาท ทำให้ผู้ป่วยมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดแผลกดทับ
ระยะของแผลกดทับ
แผลกดทับแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ตามความรุนแรงของบาดแผล:
- ระยะที่ 1: ผิวหนังมีรอยแดง แต่ยังไม่มีแผลเปิด
- ระยะที่ 2: ผิวหนังมีแผลเปิด ตื้นๆ อาจมีตุ่มน้ำพอง
- ระยะที่ 3: แผลลึกถึงชั้นไขมันใต้ผิวหนัง อาจเห็นเนื้อเยื่อตาย
- ระยะที่ 4: แผลลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อ กระดูก หรือเอ็น อาจมีการติดเชื้อ
การป้องกันแผลกดทับ
- การพลิกตัว: พลิกตัวผู้ป่วยทุก 2 ชั่วโมง เพื่อลดแรงกดทับ
- การใช้ที่นอนลม: ที่นอนลมช่วยกระจายแรงกดทับและลดความเสี่ยงในการเกิดแผลกดทับ
- การดูแลผิวหนัง: รักษาความสะอาดและความชุ่มชื้นของผิวหนัง
- การดูแลโภชนาการ: ให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารที่เพียงพอ เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของเนื้อเยื่อ
- การเคลื่อนไหว: ส่งเสริมให้ผู้ป่วยเคลื่อนไหวร่างกายเท่าที่ทำได้
การรักษาแผลกดทับ
- การทำความสะอาดแผล: ทำความสะอาดแผลด้วยน้ำเกลือหรือน้ำยาฆ่าเชื้อ
- การปิดแผล: ปิดแผลด้วยวัสดุปิดแผลที่เหมาะสม เพื่อป้องกันการติดเชื้อและช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น
- การรักษาด้วยยา: ใช้ยาปฏิชีวนะเพื่อรักษาการติดเชื้อ และยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาอาการปวด
- การผ่าตัด: ในกรณีที่แผลรุนแรง อาจต้องผ่าตัดเพื่อนำเนื้อเยื่อที่ตายออกหรือซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่เสียหาย
การดูแลผู้ป่วยที่มีแผลกดทับ
- การดูแลทางร่างกาย: ดูแลความสะอาดของร่างกาย เปลี่ยนท่านอนอย่างสม่ำเสมอ และดูแลเรื่องอาหารให้ครบถ้วน
- การดูแลทางจิตใจ: ให้กำลังใจและสนับสนุนผู้ป่วย เพื่อให้ผู้ป่วยมีกำลังใจในการรักษา
- การให้ความรู้: ให้ความรู้แก่ผู้ป่วยและญาติเกี่ยวกับการดูแลแผลกดทับ เพื่อให้สามารถดูแลผู้ป่วยได้อย่างถูกต้อง
สรุป
แผลกดทับเป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้ป่วยที่เคลื่อนไหวได้น้อยหรือไม่ได้เลย การป้องกันและรักษาแผลกดทับอย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดแผลกดทับ ภัยเงียบที่ต้องใส่ใจ
แผลกดทับ (Pressure Ulcers) เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยในผู้ป่วยที่ไม่สามารถเคลื่อนไหวได้สะดวก หรือมีข้อจำกัดในการเคลื่อนไหว การทำความเข้าใจปัจจัยเสี่ยงของการเกิดแผลกดทับเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการป้องกันและดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้
ปัจจัยเสี่ยงหลักของการเกิดแผลกดทับ
- การเคลื่อนไหวจำกัด:
- ผู้ป่วยที่ไม่สามารถพลิกตัวหรือขยับร่างกายได้ด้วยตนเอง เช่น ผู้ป่วยอัมพาต ผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บไขสันหลัง หรือผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะโคม่า
- ผู้สูงอายุที่มีปัญหาด้านการเคลื่อนไหว หรือผู้ที่มีภาวะอ่อนแรง
- แรงกดทับ:
- การกดทับบริเวณผิวหนังและเนื้อเยื่อใต้ผิวหนังเป็นเวลานาน ทำให้เลือดไม่สามารถไหลเวียนไปเลี้ยงบริเวณนั้นได้ ส่งผลให้เนื้อเยื่อขาดออกซิเจนและตายในที่สุด
- บริเวณที่เสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ ได้แก่ ปุ่มกระดูก เช่น ส้นเท้า ก้นกบ สะโพก และหลังศีรษะ
- แรงเสียดสีและแรงเฉือน:
- การเสียดสีของผิวหนังกับพื้นผิว เช่น เตียงหรือเสื้อผ้า ทำให้ผิวหนังอ่อนแอและเสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ
- แรงเฉือน เป็นแรงที่เกิดจากการที่ผิวหนังถูกดึงรั้งในทิศทางตรงกันข้ามกับกระดูก ทำให้หลอดเลือดฉีกขาดได้
- ความชื้น:
- ผิวหนังที่เปียกชื้นจากเหงื่อ ปัสสาวะ หรืออุจจาระ จะอ่อนแอและเสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ
- การกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่ได้ ทำให้เกิดความอับชื้น
- ภาวะทุพโภชนาการ:
- ผู้ป่วยที่ขาดสารอาหาร โดยเฉพาะโปรตีน จะมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดแผลกดทับ เนื่องจากร่างกายไม่สามารถซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่เสียหายได้
- ภาวะขาดน้ำ ทำให้ผิวหนังแห้งและแตกง่าย
- โรคประจำตัว:
- โรคเบาหวาน ทำให้หลอดเลือดตีบแคบ ส่งผลให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงผิวหนังได้น้อยลง
- โรคหลอดเลือด ทำให้การไหลเวียนของเลือดลดลง
- โรคทางระบบประสาท ทำให้ผู้ป่วยสูญเสียความรู้สึก ทำให้ไม่รู้สึกถึงแรงกดทับ
- โรคที่ส่งผลต่อการไหลเวียนเลือดเช่น โรคหัวใจ
- อายุ:
- ผู้สูงอายุมีผิวหนังที่บอบบางและแห้ง ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับได้ง่ายกว่าผู้ที่มีอายุน้อย
การประเมินปัจจัยเสี่ยง
การประเมินปัจจัยเสี่ยงของการเกิดแผลกดทับเป็นสิ่งสำคัญในการวางแผนการป้องกันและดูแลผู้ป่วย ควรมีการประเมินอย่างสม่ำเสมอ โดยพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ ดังนี้:
- ระดับการเคลื่อนไหว
- สภาพผิวหนัง
- ภาวะโภชนาการ
- โรคประจำตัว
- การควบคุมการขับถ่าย
การป้องกันแผลกดทับ
การป้องกันแผลกดทับเป็นสิ่งสำคัญกว่าการรักษา การดูแลและใส่ใจในปัจจัยเสี่ยงต่างๆ จะช่วยลดโอกาสในการเกิดแผลกดทับได้อย่างมีประสิทธิภาพ
วิธีป้องกันแผลกดทับ ดูแลอย่างถูกวิธี ลดความเสี่ยงของผู้ป่วย
แผลกดทับ (Pressure Ulcers) เป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้ป่วยที่ไม่สามารถเคลื่อนไหวได้สะดวก หรือมีข้อจำกัดในการเคลื่อนไหว การป้องกันแผลกดทับจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้ เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดแผลและภาวะแทรกซ้อนต่างๆ
หลักการสำคัญในการป้องกันแผลกดทับ
- การลดแรงกดทับ:
- การพลิกตัว: พลิกตัวผู้ป่วยทุก 2 ชั่วโมง เพื่อกระจายแรงกดทับ และป้องกันไม่ให้ผิวหนังสัมผัสกับพื้นผิวนานเกินไป
- การใช้ที่นอนลม: ที่นอนลมช่วยกระจายแรงกดทับ และลดความเสี่ยงในการเกิดแผลกดทับ
- การใช้หมอนและเบาะรอง: ใช้หมอนหรือเบาะรองบริเวณปุ่มกระดูก เช่น ส้นเท้า ก้นกบ สะโพก และหลังศีรษะ เพื่อลดแรงกดทับ
- การจัดท่านอน: จัดท่านอนให้เหมาะสม โดยหลีกเลี่ยงการนอนทับบริเวณปุ่มกระดูกโดยตรง
- การปรับเตียง: ปรับเตียงให้สูงขึ้นไม่เกิน 30 องศา เพื่อป้องกันไม่ให้ผิวหนังบริเวณก้นกบดึงรั้งกันจนเกิดแผลกดทับ
- การดูแลผิวหนัง:
- รักษาความสะอาด: ทำความสะอาดผิวหนังด้วยน้ำอุ่นและสบู่อ่อนๆ หลีกเลี่ยงการใช้สบู่ที่มีฤทธิ์รุนแรง
- รักษาความชุ่มชื้น: ทาครีมบำรุงผิว เพื่อป้องกันผิวหนังแห้งและแตก
- หลีกเลี่ยงความชื้น: รักษาผิวหนังให้แห้ง โดยเฉพาะบริเวณที่อับชื้น เช่น ใต้ร่มผ้า หรือบริเวณที่มีเหงื่อออกมาก
- การตรวจดูผิวหนัง: ตรวจสอบผิวหนังอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะบริเวณปุ่มกระดูก เพื่อสังเกตหารอยแดง หรือรอยกดทับ
- การดูแลโภชนาการ:
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์: ให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน โดยเฉพาะโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุ เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของเนื้อเยื่อ
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ: รักษาระดับความชุ่มชื้นของร่างกาย เพื่อป้องกันผิวหนังแห้ง
- การส่งเสริมการเคลื่อนไหว:
- การออกกำลังกาย: ส่งเสริมให้ผู้ป่วยออกกำลังกายเท่าที่ทำได้ เพื่อเพิ่มการไหลเวียนของเลือด และป้องกันการเกิดแผลกดทับ
- การเคลื่อนไหวบนเตียง: หากผู้ป่วยไม่สามารถลุกจากเตียงได้ ควรให้ผู้ป่วยเคลื่อนไหวร่างกายบนเตียง เช่น การขยับแขน ขา และลำตัว
- การใช้เครื่องมือและอุปกรณ์:
- ที่นอนลม: ช่วยกระจายแรงกดทับ และลดความเสี่ยงในการเกิดแผลกดทับ
- เบาะรองนั่ง: ช่วยลดแรงกดทับบริเวณก้นกบ
- อุปกรณ์ช่วยพลิกตัว: ช่วยให้การพลิกตัวผู้ป่วยทำได้ง่ายขึ้น
ข้อควรระวัง
- หลีกเลี่ยงการนวดบริเวณปุ่มกระดูกที่มีรอยแดง เพราะอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ
- เลือกใช้วัสดุรองนอนที่เหมาะสม หลีกเลี่ยงวัสดุที่แข็ง หรือหยาบกระด้าง
การป้องกันแผลกดทับต้องอาศัยการดูแลอย่างใกล้ชิด และใส่ใจในรายละเอียดต่างๆ การดูแลผู้ป่วยอย่างถูกวิธี จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดแผลกดทับ และช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
สรุปเรื่องแผลกดทับ ภัยเงียบที่ต้องใส่ใจ ป้องกันและดูแลอย่างถูกวิธี
แผลกดทับ (Pressure Ulcers) คือการบาดเจ็บของผิวหนังและเนื้อเยื่อใต้ผิวหนังที่เกิดจากการกดทับเป็นเวลานาน ทำให้เลือดไม่สามารถไหลเวียนไปเลี้ยงบริเวณนั้นได้ ส่งผลให้เนื้อเยื่อขาดออกซิเจนและตายในที่สุด แผลกดทับมักเกิดขึ้นบริเวณปุ่มกระดูก เช่น ส้นเท้า ก้นกบ สะโพก และหลังศีรษะ
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงสำคัญ
- การกดทับเป็นเวลานาน: เป็นสาเหตุหลัก โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่เคลื่อนไหวได้น้อย
- แรงเสียดสีและแรงเฉือน: ทำให้ผิวหนังอ่อนแอและเสี่ยงต่อการเกิดแผล
- ความชื้น: ผิวหนังที่เปียกชื้นจะอ่อนแอและเสี่ยงต่อการเกิดแผล
- ภาวะทุพโภชนาการ: ร่างกายไม่สามารถซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่เสียหายได้
- โรคประจำตัว: เช่น เบาหวาน โรคหลอดเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนไม่ดี
- อายุ: ผู้สูงอายุมีผิวหนังที่บอบบาง
ระยะของแผลกดทับ
- ระยะที่ 1: ผิวหนังมีรอยแดง
- ระยะที่ 2: ผิวหนังมีแผลเปิด ตื้นๆ
- ระยะที่ 3: แผลลึกถึงชั้นไขมันใต้ผิวหนัง
- ระยะที่ 4: แผลลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อ กระดูก หรือเอ็น
วิธีป้องกันแผลกดทับ
- การพลิกตัว: พลิกตัวผู้ป่วยทุก 2 ชั่วโมง
- การใช้ที่นอนลม: ช่วยกระจายแรงกดทับ
- การดูแลผิวหนัง: รักษาความสะอาดและความชุ่มชื้น
- การดูแลโภชนาการ: ให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารที่เพียงพอ
- การเคลื่อนไหว: ส่งเสริมให้ผู้ป่วยเคลื่อนไหวร่างกาย
การรักษาแผลกดทับ
- การทำความสะอาดแผล: ทำความสะอาดแผลด้วยน้ำเกลือ
- การปิดแผล: ปิดแผลด้วยวัสดุปิดแผลที่เหมาะสม
- การรักษาด้วยยา: ใช้ยาปฏิชีวนะและยาแก้ปวด
- การผ่าตัด: ในกรณีที่แผลรุนแรง
การดูแลผู้ป่วยที่มีแผลกดทับ
- การดูแลทางร่างกาย: ดูแลความสะอาด เปลี่ยนท่านอน ดูแลเรื่องอาหาร
- การดูแลทางจิตใจ: ให้กำลังใจและสนับสนุน
- การให้ความรู้: ให้ความรู้แก่ผู้ป่วยและญาติ
สรุป
แผลกดทับเป็นปัญหาที่ป้องกันได้ การดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด ใส่ใจในรายละเอียด และปฏิบัติตามแนวทางการป้องกันและรักษาอย่างถูกต้อง จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดแผลกดทับ และช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
หากท่านสนใจรับบริการฟื้นฟูร่างกายควบคู่กับการดูแลทางด้านจิตใจ ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
สาขาในเมืองอุบล : 25/1 ถนน บูรพานอก ตำบล ปทุม อำเภอเมืองอุบลราชธานี อุบลราชธานี 34000
MAP : https://maps.app.goo.gl/N1QevUBZrx3Jcsae8
สาขาห้วยวังนอง : 318/118 บ้านค้อเหนือ หมู่12, ตำบล กุดลาด อำเภอเมืองอุบลราชธานี อุบลราชธานี 34000
MAP : https://maps.app.goo.gl/3mfAELzrGKt24G3D9
*********************************
ติดต่อสอบถามเพื่อขอรับบริการ
ไอแคร์ เวเนส จำกัด
ไอแคร์ เวลเนส เซ็นเตอร์
โทร : 066-112-9500
ไอแคร์ เนอร์สซิ่งโฮมอุบลฯ – i Care
โทร : 066-109-4500
Line : @icare-nursing (มี@)
อินบล็อกสอบถามได้ตลอด 24 ชั่วโมง
*********************************
#ไอแคร์ เวลเนส เซ็นเตอร์ #ไอแคร์ เนอร์สซิ่งโฮมอุบลฯ – i Care